HENRICH HEİNE

YAŞAMI

Alman şair, Romantizm ve Realizm akımları arasındaki geçiş döneminde 

siyasal şiirin öncüsü Heinrich Heine, 13 Aralık 1797'de Düsseldorf'ta doğdu, 

17 Şubat 1856'da Paris'te öldü. Yahudi kökenli bir ailedendi, sonradan 

Protestan mezhebine girerek Hıristiyan oldu. Bonn ve Göttingen'de hukuk 

öğrenimi gördü, Berlin'de, Hamburg'da, 1831'den sonra Paris'te yaşadı.

ISIRIK FAZLAYDI

Bak o eski rüya geri dönüyor;

Yukarda yıldızlar, mayıs gecesi,

Ölümsüz sevgiye yeminler ettik

Oturup ıhlamur altında hani.

Bağlılık yemini, üstüste yemin,

Konuştuk, öpüştük, güldük seninle,

Tuttun bileğimden ısırdın beni

Verdiğim sözleri tutayım diye.

Ey gözleri duru duru güzelim,

Ey dişleri ak pak, karlardan beyaz,

Yeminler ortama uygundu ama

Gücenme- ısırık fazlaydı biraz.

                        Heinrich HEINE

                        Çeviren: L. Sami AKALIN

LORELEI

Bilmem ki ne mâna vermeli?

Beni böyle mahzun eden

Eski efsanelerden biri,

Çıkmaz oldu düşüncemden.

Hava serin, kararmak üzeredir;

Ren nehri akmakta sakin sakin;

Parıldayan dağın zirvesidir

Işığında akşam güneşinin.

Dilber peri kızı çıkmış oturmuş

Tepeye, üstünde bütün ziyneti, güzelliği;

Altın başına ışıklar düşmüş;

Tarıyor altın örgülerini.

Bir yandan altın tarakla taranırken

Bir yandan da şarkı söylüyor

Şarkının cana can katan, alıp götüren

Bir ahengi var ki dayanılmıyor.

Kayıkçı, içinde küçük bir kayığın;

Amansız bir acı sarmış içini;

Farkında değil yaklaşan kayalıkların

Tepeden ayıramıyor gözlerini.

Derler ki gömülür dalgalara

Sonunda kayıkçı da tekne de

Ve bunu şarkılarıyla

Lorelei yaptı gene.

                        Heinrich HEINE

                        Çevirenler: Dora GÜNEY, Necati CUMALI

SILAYA DÖNÜŞ

I.

Evinin önünden yavrum

Sabahları geçtikçe

Pencerende görürsem seni

Sevinçler dolar içime.

Uzun uzun bakar bana

Koyu kumral araştıran gözlerin:

"Hasta, yabancı adam

Neyin var, kimsin?"

Ben bir Alman şairi

Bütün Almanya'da meşhur,

En üstün isimler söylenince

İçlerinde benimki de bulunur.

Neyim mi var, küçük kız?

Almanya'da çoklarında olan şey!

En ağır acılar söylenince

İçlerinde benimki de bulunur.

II.

Koca şehir, esrarlı şehir,

Benden selâm olsun sana!

Sevgilimi bir zamanlar

Basmıştın bağrına.

Kuleler, kapılar; söyleyiniz

Hani nerde gülüm benim?

Göz kulak olun demiştim,

Hani nerde emanetim?

Kulelerin ne suçu var bunda

Kımıldayamazlardı yerlerinden

Ellerinde valizler sevgilim

Şehirden kaçıp giderken.

Şehrin kapıları, işte onlar

Bıraktılar, gitsin, sessizce

Bir kapı her zaman boyun eğer,

Bir deli kız ona açıl deyince.

Salamanca surlarında

Hava çok tatlı ılık.

Yanımda sevgili Donya

Yaz akşamı geziyorduk.

Güzelimin ince beline

Kemer olmuş kolum benim

Göğsünün mağrur dolgunluğu

Üzerinde mesut elim.

Eser gelir ıhlamur ağaçlarından

Çekingen bir mırıltı ne çare

İlerden değirmenin deresi

Korkulu rüyalar fısıldar kalbe:

"Ah Senyora, seziyorum,

Gün gelir sürerler beni buralardan

Salamanca surlarında

Elveda gezintiler o zaman."

                        Heinrich HEINE

                        Çeviren: Behçet NECATİGİL

SİLEZYALI DOKUMACILAR

Gözler kupkuru, yaş yok gözlerde bir damla.

Oturmuşlar tezgâhları başına, diş bilerler.

Dokuruz kefenini senin, hey Almanya, Almanya,

dokuruz sana bir yuf, bir yuf daha, bir yuf daha,

dokuruz ha dokuruz, dokuruz ha dokuruz, dokuruz ha!

Yuf o tanrıya, tapındığımız tanrıya,

soğuk kış gecelerinde biz, aç çıplak

yalvardık yakardık, umutlandık, bekledik boşuna,

komadı bizi insan yerine, aldattı bizi, alay etti acımızla.

Dokuruz ha dokuruz, dokuruz ha dokuruz, dokuruz ha!

Yuf o krala, zenginlerin adamına,

halkın yoksulluğuna hiç aldırmayan o krala,

bir de soyar bizi varana dek son kuruşumuza,

kurşunlatır köpekler gibi sokak ortasında bizi.

Dokuruz ha dokuruz, dokuruz ha dokuruz, dokuruz ha!

Yuf o anayurda, bağrımıza bastığımız anayurda,

yalnız alçaklığın, utancın çiçeği yetişir üzerinde,

ve çiçekler soluverir, çiçekler açar açmaz, anide,

solucanlar büyür ve kurtlar, kokuşmuşluğun kucağında.

Dokuruz ha dokuruz, dokuruz ha dokuruz, dokuruz ha!

Dokuruz ha dokuruz, senin sonunu dokuruz, gece gündüz,

inleyen tezgâhlarda mekiklerimiz savrula savrula,

sana kefen dokuruz, ey koca almanya, sana kefen dokuruz,

dokuruz sana bir yuf, bir yuf daha, bir yuf daha,

dokuruz ha dokuruz, dokuruz ha dokuruz, dokuruz ha!

                        Heinrich HEINE

                        Çevirenler: A. KADİR, Selâhattin YILDIRIM